پایگاه خبری تحلیلی هزارماسوله09:15 - 1398/06/07

«بوزین و مرخیل» سرزمین گوزن مینیاتوری؛ در معرض تهدید /لزوم کاهش فرایند آسیب به این منطقه

منطقه حفاظت شده‌ بوزین و مرخیل یکی از زیباترین مناطق شهرستان پاوه است که زیستگاه گوزن مینیاتوری ایران است که به دلیل دست‌اندازی در محیط و حیات وحش آن گونه‌های نادرش در معرض خطر است.

به گزارشهزار ماسوله، «بوزین و مرخیل» یکی از زیباترین مناطق شهرستان پاوه و منطقه حفاظت شده‌ است بخشی زیادی از آن در بخش باینگان در شمال غرب استان کرمانشاه واقع شده است که هدف حفاظت از این منطقه گونه‌ حیوانی با ارزشی به نام «شوکا» است.

 

شوکای ایرانی که در گویش محلی به فیله گیجه معروف است در این منطقه زیست می‌کند و به دلیل دست‌اندازی‌های متعدد در این منطقه خطر انقراض را بیخ گوشش احساس می‌کند.

 

این منطقه زیبا از مناطق نمونه‌ گردشگری استان کرمانشاه و هم مرز با کشور عراق است که درخت بلوط پوشش گیاهی شاخص این منطقه است.

 

جنگل‌های بوزین و مرخیل زیستگاه شوکا یا گوزن مینیاتوری است؛ شوکا، گوزنی به رنگ سربی یا سرخ است که در مناطق سردسیر زندگی می‌کند و در کنار آن به عنوان پوشش حیوانی منطقه می‌توان به پلنگ، خرس قهوه‌ای، کل و بز، خوک وحشی، گرگ، سنجاب، تشی، سیاه گوش، روباه، انواع گنجشک‌سانان، کبک، تیهو، مار پلنگی، یله‌مارو گرزه‌مار اشاره کرد.

 

 

خسارات جبران‌ناپذیر قانون‌شکنان به منطقه حفاظت شده

محمد اخگر زاده ، رئیس اداره حفاظت محیط زیست پاوه در مورد وضعیت این منطقهاظهار داشت: طبیعت زیبای اورامانات یکی از نشانه های عظمت و قدرت لایزال الهی است.

 

وی با تاکید بر لزوم حفظ این طبیعت افزود:باید توجه کنیم که این سرمایه و میراث طبیعی که از گذشتگان برایمان بر جا گذاشته اند، امروز به چه میزان و به چه شکلی می خواهیم تحویل نسل های بعدی بدهیم .

 

رئیس اداره حفاظت محیط زیست پاوهگفت: با این روند تخریب و بی توجهی برخی از افراد فرصت طلب آیندگان قطعا قضاوت خوبی در رابطه با نحوه برخورد نسل حاضر با طبیعت و حیات وحش و بهره بردارهای نادرست و برخی از مالکیت های کاذب ایجاد شده نخواهند داشت.

 

اخگرزاده ادامه داد: اکوسیستم کوهستانی و مناطق شیب دار و صعب‌العبور این منطقه در برخی از ماههای سال بسیار آسیب پذیر و شکننده هستند برخی از افراد قانون شکن به جای احترام به ژنتیک طبیعی و خصلت آفرینش حکمت دار برعکس آن عمل می‌کنند و با تجاوز به منابع ملی و حیات وحش منطقه منجر به ایجاد خسارات جبران ناپذیر می‌شوند.

 

وی افزود: به استناد قوانین و مقررات مربوطه سازمان محیط زیست و مامورین یگان حفاظت آن قطعا با این افراد برخورد خواهد کرد و در این راستا همکاری و همراهی تمامی فعالانه و دوستدار محیط زیست و همه شهروندان فهیم و طبیعت دوست منطقه را خواهان و سپاسگزاریم.

 

 

وی با اشاره به منطقه حفاظت شده بوزین و مره خیل نیز گفت: در بخش باینگان از توابع شهرستان پاوه منطقه حفاظت شده بوزین و مره‌خیل با وسعت ۲۳ هزار هکتار یکی از مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست با غنای ژنتیکی بسیار خوب و دارا بودن گونه های گیاهی و جانوری کمیاب و منحصر بفرد است.

 

رئیس اداره حفاظت محیط زیست پاوه افزود: به دلیل تنوع اقلیمی و آب و هوایی در این منطقه، باعث ایجاد جنگلهای متراکم و انبوه و به عنوان گونه های شاخص و برجسته و مختص نمایان شده که از این گونه های بارز می توان به گونه شوکا یا گوزن زرد مختص اقلیم مدیترانه ای ساپ تروپیکال و پلنگ خرس قهوه ای و کل و بز وحشی و... و همچنین گونه های گیاهی و درختی مختص منطقه از جمله مورت، زیتون وحشی، چنارهای خودرو سفید، سرخ و سیاه چنار و بسیاری دیگر از انواع گونه های گیاهی و جانوری دیگر می توان اشاره کرد.

 

اخگرزاده گفت: این منطقه در سال ۱۳۷۸ حسب داشتن زیستگاه های طبیعی و غنای ژنتیکی و منحصر بفرد و گونه های شاخص منطقه و وجود تنوع اقلیمی خاص منطقه و ارزش ذخایر ژنتیکی طبیعی منطقه بعنوان منطقه حفاظت شده بوزین و مره خیل معرفی و ثبت شده است.

 

 

برهان ولدبیگی، یکی از فعالین زیست محیطی نیز اظهار داشت: منطقه بوزین و مرخیل با وسعت ۲۳ هزار هکتار، بخش اعظم آن را جنگل تشکیل می دهد و تعداد گونه "بلوط" در میان درختان جنگلی بیش از سایر گونه ها است. علاوه بر درختان جنگلی، انواع گل ها و گیاهان نیز در این منطقه رویش دارند.

 

وی افزود: گرچه به دلایل مختلف از جمله حفاظت ناکافی در دهه‌های قبل ، آسیب فراوانی به تنوع زیستی منطقه اورامان (مخصوصاً تنوع جانوری آن) وارد شده است، با این وصف به علت قرارگیری این منطقه در جرگه مناطق حفاظت شده استان کرمانشاه، امید می رود تا فرایند آسیب کاهش یافته  و حتی معکوس شود.

 

وی گفت: وجود "شوکا" (کوچکترین گوزن ایرانی ) به عنوان یک گونه جانوری نادر در این منطقه حفاظت شده  اهمیت آنرا از منظر زیست محیطی و گردشگری پایدار دوچندان می‌کند و علاوه بر آن حضور "پلنگ" در محدوده این منطقه  نیز گزارش شده است.

 


 

وی در پاسخ به سوال ارائه راهکارهایی برای حفظ بهتر این منطقه حفاظت شده گفت: لازم است تا "سازمان حفاظت محیط زیست" به عنوان متولی قانونی ، درجه حفاظت  از این منطقه را با به کارگیری  نیروهای متخصص و ماهر، بیش از پیش بالا ببرد. علاوه بر آن تردد و ورود همگان به حوزه این منطقه باید محدود و کنترل شده باشد.

 

ولدبیگی تصریح کرد: هیچکس و هیچ نهادی نباید حق داشته باشد که در این منطقه اقدام به برپایی آتش کرده و بیتوته شبانه داشته باشد.لازم است تا با برپایی کلاس های ویژه در گام اول  به همه نیروهای نظامی و انتظامی که در این محدوده به هر دلیلی حضور دارند ، آموزش داده شود.در گام بعد نیز ساکنان و گردشگران باید تحت آموزش قرار بگیرند.

 

وی در پایان گفت: تهیه شناسنامه علمی  برای همه گونه های گیاهی و جانوری موجود در این منطقه، تهیه فیلم از این منطقه بصورت پروفشنال و با زاویه دید محیط زیستی برای شناساندن اهمیت آن و برقراری سفرهای گروهی کنترل شده  برای اقشار مختلف مردم (مخصوصا دانش آموزان  و دانشجویان ) به منظور شناساندن منطقه و نشان دادن اهمیت  آن از جمله راهکارهایی است که می توان برای حفظ بهتر این محیط به کار گرفت.

 

گفتنی است که نیز در این زمینه جهت تکمیل گزارش سراغ بخشدار باینگان رفتیم اما وی پاسخگو نبود.