یادداشت: دکتر برهان ولدبیگی؛

چرا آتش سوزی در کوهستان شکار ممنوع "ناناویژه" دیر کنترل شد؟

سرویس: اجتماعیکد خبر: 294482|00:14 - 1395/03/27
نسخه چاپی
چرا آتش سوزی در کوهستان شکار ممنوع "ناناویژه" دیر کنترل شد؟
متاسفانه دامنه ها و مراتع این کوه "دوست داشتنی" تقریبا هرساله بدلایل مختلف دچار آتش سوزی میشود.امسال هم شاید "ناناویژه" اولین کوهی بود که در منطقه دچار حریق نسبتا مهیب شد.

به گزارشهزار ماسوله، " ناناویژه" کوهی "سخت" اما "کم ارتفاع"(حدود 1500 متر از سطح دریا) در حد فاصل کوههای شاهو ، دالانی و آتشگاه  و مشرف بر رودخانه سیروان در محدوده شهرستان پاوه (حدودا 30 کیلومتری شمال غربی شهر پاوه) قرار دارد.  اهالی  روستاهای "وراء" و  "کومه دره"  از بهره برداران اصلی مراتع و جنگلهای واقع بر دامنه های  این کوه می باشند . با این حال چند سالی است که دامنه ها و قله "ناناویژه"  به محلی  برای تفرج و گردش سایر اهالی منطقه نیز تبدیل شده است. تنوع گیاهی و جانوری موجود در این کوه قابل توجه بوده و یکی از سکونت گاههای اصلی  کل و بز وحشی در منطقه اورامان محسوب می شود. دامنه های این کوه (مخصوصا دامنه های مشرف به رودخانه سیروان)بسیار صعب‌العبور  بوده و دارای شیب تندی می باشند .


 متاسفانه  دامنه ها و مراتع این کوه "دوست داشتنی" تقریبا هرساله  بدلایل مختلف دچار  آتش سوزی میشود.امسال هم شاید "ناناویژه" اولین کوهی بود که در منطقه دچار حریق نسبتا مهیب شد. این آتش سوزی تقریبا 3 شبانه روزی موجب  آسیب و  زخم عمیقی بر پیکر ناناویژه  گردید که باسازی و ترمیم آن نیاز به زمانی طولانی دارد.


منشاء این آتش سوزی اعم از آنکه "طبیعی" ، "تعمدی" یا"سهوی"  بوده باشد ، فعلا مورد بحث من نیست، اما آنچه  که لازم است  به آن پرداخته شود ،   دلیل یا دلایل طولانی شدن مهار این مورد آتش سوزی و وسعت گیری دامنه صدمات وارده (حدودا 400 هکتار جنگل و مرتع با کیفیت به همراه تنوع جانوری مستقر در آن)میباشد. از قرار معلوم نقطه شروع آتش سوزی دامنه غربی یعنی روبروی  روستای "هیروی" و "پاسگاه  نیروهای انتظامی و نظامی  مستقر در نزدیکی  همین روستا" بوده است،که اگر  در همان لحظات اول ، تعداد اندکی از اهالی این روستا و  نیروهای این پاسگاهها مداخله می کردند ، آتش سوزی به آسانی  مهار میشد که متاسفانه این انتظار (حالا به هر دلیلی) صورت واقع به خود نگرفته  و آتش سوزی  گسترش پیدا میکند.


 در جلسه ای که در اوایل خرداد ماه 95 در فرمانداری پاوه و با شرکت همه نهادها و ادارات ذیربط  برگزار شد، قرار بر آن بود که در هر روستا یا شهری با توجه به وسعت جنگلها و مراتع حوزه  آن روستا یا شهر ، تعدادی از جوانان علاقمند تحت مدیریت "سازمان جنگلها و مراتع"  و همکاری دهیاری ها و شهرداری ها و با نظارت ستاد بحران شهرستان ، انتخاب شوند تا طبق یک برنامه دقیق آموزشی و مجهز به امکانات ضروری ، بصورت شبانه روزی  آماده برای "پایش مداوم" و "اقدام فوری" در برابر هر نوع حریقی باشند. تجربه مقابله با این مورد آتش سوزی نشان داد که اصولا چنین سازماندهی انجام نشده تا عملیاتی شود. بنابراین به روال معمول انتظار  آن  بود تا عده ای از افراد متفرقه (تعدادی داوطلب با کمترین امکانات،  تعدادی از اهالی  روستاهای اطراف آنهم  بدون آموزش  و امکانات  و بعضا  برخی کارکنان ادارات مرتبط)  بدون هیچ برنامه مدون و اغلب  بر اساس احساسات و هیجانات ناشی از واقعه ، وارد میدان شده و در واقع خود را در برابر "آتش" قرار دهند (که متاسفانه چند نفر هم دچار آسیب دیدگی شدند). حضور  مقامات مدیریتی شهرستان ( از جمله  آقای فرماندار پاوه )در نزدیکی محل آتش سوزی ممکن است از نظر "سایکولوژیک" برای عوامل اجرایی کمک کننده باشد ،اما چنین حضوری نباید به شرط کارا شدن اقدامات لازم و نیز روتین تبدیل شود، زیرا میتواند  خطرات و پیامدهای منفی نیز به همراه داشته باشد .


 عوامل و فاکتورهای "جغرافیایی" و "جوی" نیز (از جمله صعب‌العبور بودن دامنه های دچار حریق و گرمای  شدید روزانه و تاریکی مطلق شبانه و گزش و حمله احتمالی حشرات و خزنده ها و حیوانات وحشی) در طولانی شدن مدت کنترل این آتش سوزی نیز دخیل بودند.


 پیشنهاد میشود تا این تجربه در اسرع وقت و با ریاست ستاد بحران شهرستان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته تا بتوان از تجارب و درس های آن برای مقابله با موارد احتمالی  آینده استفاده کرد.


خوشبختانه  طبق "آخرین خبر" ، این آتش سوزی بعد از حدود 72 ساعت در حوالی ساعت 5 بعدازظهر امروز  مهار شده است، که وظیفه  خود می دانم  به عنوان یک شهروند و یک فعال زیست محیطی از همه دست اندرکاران مهار آن سپاسگزار باشم. امید است با "تجربه اندوزی" و در همان حال "ارتقای درجه آمادگی و پایش" عوامل  مدیریتی ،:اجرایی و پشتیبانی ، دیگر شاهد چنین آتش سوزی های دهشتناک و گسترده ای در آینده نباشیم .        

 

نظر شما

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد