به گزارش خبرنگار هزار ماسوله و به نقل روزنامه اطلاعات
دوست همنوع بگم برات از دنیای زیبامون
دنیایی که هرکسی تنهامون بذاره، باهامونه خدامون
دوست همنوع می دونم داشتن خیلی آرزوها واسمون محاله
اما باید همیشه نذاریم امید از بین بره توی دلامون
دوست همنوع می دونم تو خیابون دلشون با دیدن ویلچرت می سوزه
اما ما باید محکم باشیم چون معلولیت یک هدیه است از سوی خدامون
دوست همنوع که عصا به دست داری
گله نکن از دنیا چون نباید ببری از یاد دوست نابینامون
دوست همنوع بیا هیچ وقت کم نیاریم
با تلاشمون بسازیم بهتر از امروز فردامون
دوست همنوع روزت مبارک
بیا ثابت کنیم معلولیت محدودیت نیست به همه آدمامون
**
آنچه خواندید، بخش هایی از شعری سروده سید احسن احمدی، ساکن روستای خانقاه در شهرستان پاوه است که به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت سروده شده است؛ وبلاگ نویس ۲۳ ساله ای که همین روزها سالروز تولدش است و به دلیل مشکلات ناشی از معلولیت و به گفته خودش شرایط روستانشینی به مدرسه نرفته است.
می‌گوید: « ده یا دوازده سال پیش به کمک داداش کوچکم چهار کلاس درس آن هم در خانه خوانده ام اما از سال۹۰، بعد از سه سال تلاش و با پرداخت هزینه معلم به کمک خیرین جمعیت دانشجویی امام علی(ع)کرمانشاه توانستم درسم را ادامه بدهم و بعد از دو سال درس خواندن کلاس ششم ابتدایی را به اتمام رساندم اما متاسفانه به دلیل موکول شدن امتحانات بزرگسالان به سال آینده هنوز امتحان نداده ام».
او که بدون مدرسه رفتن، از ۱۵ سالگی حرف های دلش را به صورت شعر بیان می کند، ۳ سال است که وبلاگ «معلولیت محدودیت نیست» به نشانی www.ahsan-ahmadi.blogfa.comرا راه اندازی کرده است.
سید احسن که بیرون از خانه با ویلچر رفت و آمد می کند، می گوید: «خدا را شکر، هیچ وقت خود را از حضور در جامعه منع نکردم و خیلی در جامعه حضور فعال دارم.برای مثال سه سال است که افتخار دوستی و ارتباط مستقیم با دوست عزیزم، استاد امین تارخ را دارم».
او با اشاره به این که متاسفانه شرایط مکان زندگی مانع پیشرفت وی شده است، می گوید: «خیلی دوست دارم که در یک تیم ورزشی معلولان فعالیت داشته باشم اما متاسفانه به دلیل مکان زندگی ام و نبود هیچ اسپانسری چنین کاری تاکنون برایم ممکن نبوده است».
سید احسن ادامه می دهد: «در روستای محل زندگی من افراد دیگری هم هستند که با معلولیت زندگی می کنند و متأسفانه به دلیل مشکلات مالی و نبود امکانات زندگی خوبی ندارند».
روز جهانی افراد دارای معلولیت
کمی بیش از سی سال پیش، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال ۱۹۸۱ میلادی را به عنوان سال جهانی معلولان معرفی کرد. پس از آن تا ۱۹۹۲ دهه معلولان نام گرفت و در سی و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۸۳، تصمیم بر این قرار گرفت که روز سوم دسامبر مصادف با دوازدهم آذر ماه، به عنوان«روز جهانی معلولان» نامگذاری شود.ارج نهادن به تجارب و توانایی های افراد دارای معلولیت، بالا بردن آگاهی عمومی درباره مسائل مربوط به معلولیت، افزایش کیفیت زندگی و شرکت فعالانه و همه جانبه افراد معلول در زندگی اجتماعی و برابر سازی فرصت های زندگی برای همه افراد جامعه از جمله اهداف انتخاب چنین روزی عنوان شده است.
سدها را بشکنید، درها را باز کنید: برای
جامعه ای برابر برای همه
شعار روز جهانی افراد دارای معلولیت در سال ۲۰۱۳ همچنان بر تلاش برای برابری میان انسان ها تأکید می کند. به گزارش تارنمای سازمان ملل، نزدیک به ۱۵ درصد از جمعیت جهان که بیشتر آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، به شکلی دارای معلولیت هستند. افراد دارای معلولیت در سراسر جهان با محدودیت های فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و نگرشی روبرو هستند که آنها را از مشارکت کامل و مؤثر به عنـــــوان اعضای عادی جامعـه بازمی‌دارد. آنها به شیوه ای نابرابر با کمبود دسترسی به منابـــعی مثل تحصیل، اشتغال، سلامت و سیستم های حمایتی اجتماعی و قانونی بزرگترین اقلیت جهان را تشکیل می دهند.
پیش از این، در سال ۲۰۰۶، با پذیرش کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، حرکت جهانی برای حمایت از این افراد به پیشرفت فوق العاده ای دست یافت. پس از دهه ها کار سازمان ملل برای تغییر نگرش ها و رویکردها نسبت به معلولیت، این کنوانسیون با تأکید بر برابری کامل و مشارکت افراد دارای معلولیت در جامعه، به عنوان یکی از ابزارهای حقوق بشری به کار گرفته شد.
احترام به منزلت ذاتی، خود مختاری فردی شامل آزادی انتخاب و استقلال افراد، نبود تبعیض، فراهم کردن امکان مشارکت کامل و موثر و ورود در جامعه، احترام به تفاوت ها و پذیرش افراد دارای معلولیت به عنوان بخشی از تنوع انسانی در جوامع، برابری فرصت ها، برابری میان زن و مرد، احترام به ظرفیت های قابل تحولِ کودکانِ دارای معلولیت و احترام به حقوق کودکان دارای معلولیت در جهت حفظ هویتشان جزو اصول کلی کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت است که به تأیید و امضای کشورهای پذیرنده آن رسیده است.
هرچند بسیاری از کشورها، قوانین جهانی در ارتباط با حقوق افراد دارای معــلولیت را پذیرفته اند، ولی ظواهر امر نشان می دهد که زمینه های عینی و روانی برای پذیرش معلولان در همه عرصه ها به ویژه در کشورهای جهان سوم چندان فراهم نیست.
مشکلات بزرگترین اقلیت جهان
بیشتر افراد دارای معلولیت در جهان با مشکلات فیزیکی، فرهنگی و اجتماعی بسیاری روبه رو هستند. موانع اجتماعی، آنها را از استفاده از تسهیلات شهری و رفاهی محروم می سازد و نگرش عوامانه و غیر کارشناسانه نسبت به افراد دارای معلولیت، آنان را تا حد زیادی از زندگی و روابط اجتماعی دور می کند. البته به علت عدم تساوی در برخورداری زنان و مردانِ دارای معلولیت از مــــراقبـــت های بهداشتی، آموزش های شغلی و دیگر خدمات اجتماعی، پیامدهای معلولیت برای زنان به گونه حادتری بروز می کند.
برخی از معلولیت ها قابل پیشگیری و هستند. در کشورهای صنعتی پیشرفت های چشمگیری در زمینه پیشگیری از معلولیت حاصل شده است، ولی در بیشتر کشورهای در حال رشد میزان اقدامات انجام شده نسبت به آنچه مورد نیاز است، بسیار کمتر است.
آمارها نشان می دهد که بیشتر افراد دارای معلولیت در کشورهای جهان سوم زندگی می کنند و یک سوم آنان را کودکان تشکیل می دهند، زیرا اغلب معلولیت ها ناشی از سوء تغذیه، فقر و نبود مراقبت های بهداشتی- آموزشی است. افزایش روزافزون جمعیت و نبود منابع مالی کافی، برنامه های توانبخشی را در کشورهای در حال توسعه با مشکلات فراوانی مواجه کرده است، به طوری که معلولان در این کشورها به توجه ویژه ای نیازمندند.
صرف نظر از نیازهای بهداشتی، ی و نیاز به مناسب سازی فضاهای شهری که برای افزایش سطح رفاه افراد دارای معلولیت در جامعه اهمیت زیادی دارد، شیوه تعامل جامعه با افراد دارای معلولیت نیز تأثیر فراوانی در حس ارزشمندی و آرامش آنها دارد و خوشبختانه این روزها انجمن ها و گروه های مردم نهاد این موضوع را بیش از پیش مورد توجه قرار می دهند. تارنمای انجمن باور در مطلبی با عنوان «چگونه با افراد دارای معلولیت برخورد کنیم»نکاتی ظاهراً ساده در برخورد با افراد دارای معلولیت را برجسته کرده است که در اینجا به بخشی از آن اشاره می شود.
اصول اولیه شیوه رفتار
- یادمان باشد فرد دارای معلولیت، دارای احساس است. بنابراین همان طور با او رفتار کنید که می خواهیدبا خودتان رفتار شود.
- حتی الامکان از پرسیدن سؤالات شخصی در مورد معلولیت فرد اجتناب کنید و در صورتی که فرد تمایلی به پاسخگویی ندارد، به بحث در این باره ادامه ندهید.
- فرد دارای معلولیت در مقایسه با سایرین ممکن است برای انجام کار یا بیان مسأله ای نیاز به زمان بیشتری داشته باشد.
- هنگامی که درصدد برگزاری یک جلسه یا ملاقات هستید، امکانات موردنیاز فرد دارای معلولیت را فراهم کنید و چنانچه در این زمینه مانع غیر قابل رفعی وجود دارد، پیش از آمدن فرد، به او اطلاع دهید.
- به حقوق افراد دارای معلولیت، از جمله حق استفاده از محل پارک خودرو احترام بگذارید.
نوشتن یا سخن گفتن درباره معلولیت
- فقط به هنگام ضرورت و در جای مناسب به معلولیت فرد اشاره کنید.
- در سخن گفتن از ادبیاتی استفاده کنید که به شخص، جدا از نوع معلولیت او اشاره کند (مثلاً بهتر است به جای «معلول» از عبارت «فرد دارای معلولیت» استفاده کنید).
- از به کار بردن واژه هایی که مفهوم منفی دارند و موجب القای حس ناتوانی به فرد می شوند، خودداری کنید.
- از به کار بردن واژه هایی که نشان دهنده خاص بودن افراطی، شجاعت بی نهایت یا اَبر انسان بودن افراد دارای معلولیت هستند، بپرهیزید.
ملاقات و صحبت با فرد دارای معلولیت
- دست دادن، همیشه شیوه استاندارد آغاز یک گفتگو نیست. اگر تردید دارید، از فرد بپرسید که آیا مایل به دست دادن است یا نه. لبخند و عبارات معمول احوال پرسی برای آغاز صحبت مناسب ترند.
- با همراهان فرد دارای معلولیت سخن نگویید، بلکه مستقیماً با خود او حرف بزنید.
- در مورد معلولیت فرد تا زمانی که خودش نمی خواهد یا به بحث مرتبط نیست، صحبت نکنید.
- با بزرگسالان دارای معلولیت، مانند دیگر بزرگسالان برخورد کنید و با لحن کودکانه (کمتر از سن شان) با آنها سخن نگویید.
- صبر و توجه کامل داشته باشید به خصوص در مواردی که فرد به آهستگی یا به سختی صحبت می کند.
- هرگز تظاهر نکنید آنچه فرد می گوید را درک کرده اید بلکه از او بخواهید حرف خود را تکرار کند و چنانچه متوجه نَشدید از ابزار نوشتن استفاده کنید.
- در ارتباط با افراد دارای معلولیت می توان از اصطلاحات معمول روزمره و دیگر عباراتی که همه به کار می برند مانند «به زودی می بینمت» استفاده کرد.
- اگر در ارتباط با فرد، مرتکب اشتباهی شدید، با حفظ آرامش عذرخواهی کنید، سعی کنید شوخ طبع باشید و تمایل خود را به ایجاد ارتباط نشان دهید.
فاطمه وفسی دخت
دنیایی که هرکسی تنهامون بذاره، باهامونه خدامون
دوست همنوع می دونم داشتن خیلی آرزوها واسمون محاله
اما باید همیشه نذاریم امید از بین بره توی دلامون
دوست همنوع می دونم تو خیابون دلشون با دیدن ویلچرت می سوزه
اما ما باید محکم باشیم چون معلولیت یک هدیه است از سوی خدامون
دوست همنوع که عصا به دست داری
گله نکن از دنیا چون نباید ببری از یاد دوست نابینامون
دوست همنوع بیا هیچ وقت کم نیاریم
با تلاشمون بسازیم بهتر از امروز فردامون
دوست همنوع روزت مبارک
بیا ثابت کنیم معلولیت محدودیت نیست به همه آدمامون
**
آنچه خواندید، بخش هایی از شعری سروده سید احسن احمدی، ساکن روستای خانقاه در شهرستان پاوه است که به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت سروده شده است؛ وبلاگ نویس ۲۳ ساله ای که همین روزها سالروز تولدش است و به دلیل مشکلات ناشی از معلولیت و به گفته خودش شرایط روستانشینی به مدرسه نرفته است.
می‌گوید: « ده یا دوازده سال پیش به کمک داداش کوچکم چهار کلاس درس آن هم در خانه خوانده ام اما از سال۹۰، بعد از سه سال تلاش و با پرداخت هزینه معلم به کمک خیرین جمعیت دانشجویی امام علی(ع)کرمانشاه توانستم درسم را ادامه بدهم و بعد از دو سال درس خواندن کلاس ششم ابتدایی را به اتمام رساندم اما متاسفانه به دلیل موکول شدن امتحانات بزرگسالان به سال آینده هنوز امتحان نداده ام».
او که بدون مدرسه رفتن، از ۱۵ سالگی حرف های دلش را به صورت شعر بیان می کند، ۳ سال است که وبلاگ «معلولیت محدودیت نیست» به نشانی www.ahsan-ahmadi.blogfa.comرا راه اندازی کرده است.
سید احسن که بیرون از خانه با ویلچر رفت و آمد می کند، می گوید: «خدا را شکر، هیچ وقت خود را از حضور در جامعه منع نکردم و خیلی در جامعه حضور فعال دارم.برای مثال سه سال است که افتخار دوستی و ارتباط مستقیم با دوست عزیزم، استاد امین تارخ را دارم».
او با اشاره به این که متاسفانه شرایط مکان زندگی مانع پیشرفت وی شده است، می گوید: «خیلی دوست دارم که در یک تیم ورزشی معلولان فعالیت داشته باشم اما متاسفانه به دلیل مکان زندگی ام و نبود هیچ اسپانسری چنین کاری تاکنون برایم ممکن نبوده است».
سید احسن ادامه می دهد: «در روستای محل زندگی من افراد دیگری هم هستند که با معلولیت زندگی می کنند و متأسفانه به دلیل مشکلات مالی و نبود امکانات زندگی خوبی ندارند».
روز جهانی افراد دارای معلولیت
کمی بیش از سی سال پیش، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سال ۱۹۸۱ میلادی را به عنوان سال جهانی معلولان معرفی کرد. پس از آن تا ۱۹۹۲ دهه معلولان نام گرفت و در سی و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۸۳، تصمیم بر این قرار گرفت که روز سوم دسامبر مصادف با دوازدهم آذر ماه، به عنوان«روز جهانی معلولان» نامگذاری شود.ارج نهادن به تجارب و توانایی های افراد دارای معلولیت، بالا بردن آگاهی عمومی درباره مسائل مربوط به معلولیت، افزایش کیفیت زندگی و شرکت فعالانه و همه جانبه افراد معلول در زندگی اجتماعی و برابر سازی فرصت های زندگی برای همه افراد جامعه از جمله اهداف انتخاب چنین روزی عنوان شده است.
سدها را بشکنید، درها را باز کنید: برای
جامعه ای برابر برای همه
شعار روز جهانی افراد دارای معلولیت در سال ۲۰۱۳ همچنان بر تلاش برای برابری میان انسان ها تأکید می کند. به گزارش تارنمای سازمان ملل، نزدیک به ۱۵ درصد از جمعیت جهان که بیشتر آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند، به شکلی دارای معلولیت هستند. افراد دارای معلولیت در سراسر جهان با محدودیت های فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی و نگرشی روبرو هستند که آنها را از مشارکت کامل و مؤثر به عنـــــوان اعضای عادی جامعـه بازمی‌دارد. آنها به شیوه ای نابرابر با کمبود دسترسی به منابـــعی مثل تحصیل، اشتغال، سلامت و سیستم های حمایتی اجتماعی و قانونی بزرگترین اقلیت جهان را تشکیل می دهند.
پیش از این، در سال ۲۰۰۶، با پذیرش کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، حرکت جهانی برای حمایت از این افراد به پیشرفت فوق العاده ای دست یافت. پس از دهه ها کار سازمان ملل برای تغییر نگرش ها و رویکردها نسبت به معلولیت، این کنوانسیون با تأکید بر برابری کامل و مشارکت افراد دارای معلولیت در جامعه، به عنوان یکی از ابزارهای حقوق بشری به کار گرفته شد.
احترام به منزلت ذاتی، خود مختاری فردی شامل آزادی انتخاب و استقلال افراد، نبود تبعیض، فراهم کردن امکان مشارکت کامل و موثر و ورود در جامعه، احترام به تفاوت ها و پذیرش افراد دارای معلولیت به عنوان بخشی از تنوع انسانی در جوامع، برابری فرصت ها، برابری میان زن و مرد، احترام به ظرفیت های قابل تحولِ کودکانِ دارای معلولیت و احترام به حقوق کودکان دارای معلولیت در جهت حفظ هویتشان جزو اصول کلی کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت است که به تأیید و امضای کشورهای پذیرنده آن رسیده است.
هرچند بسیاری از کشورها، قوانین جهانی در ارتباط با حقوق افراد دارای معــلولیت را پذیرفته اند، ولی ظواهر امر نشان می دهد که زمینه های عینی و روانی برای پذیرش معلولان در همه عرصه ها به ویژه در کشورهای جهان سوم چندان فراهم نیست.
مشکلات بزرگترین اقلیت جهان
بیشتر افراد دارای معلولیت در جهان با مشکلات فیزیکی، فرهنگی و اجتماعی بسیاری روبه رو هستند. موانع اجتماعی، آنها را از استفاده از تسهیلات شهری و رفاهی محروم می سازد و نگرش عوامانه و غیر کارشناسانه نسبت به افراد دارای معلولیت، آنان را تا حد زیادی از زندگی و روابط اجتماعی دور می کند. البته به علت عدم تساوی در برخورداری زنان و مردانِ دارای معلولیت از مــــراقبـــت های بهداشتی، آموزش های شغلی و دیگر خدمات اجتماعی، پیامدهای معلولیت برای زنان به گونه حادتری بروز می کند.
برخی از معلولیت ها قابل پیشگیری و هستند. در کشورهای صنعتی پیشرفت های چشمگیری در زمینه پیشگیری از معلولیت حاصل شده است، ولی در بیشتر کشورهای در حال رشد میزان اقدامات انجام شده نسبت به آنچه مورد نیاز است، بسیار کمتر است.
آمارها نشان می دهد که بیشتر افراد دارای معلولیت در کشورهای جهان سوم زندگی می کنند و یک سوم آنان را کودکان تشکیل می دهند، زیرا اغلب معلولیت ها ناشی از سوء تغذیه، فقر و نبود مراقبت های بهداشتی- آموزشی است. افزایش روزافزون جمعیت و نبود منابع مالی کافی، برنامه های توانبخشی را در کشورهای در حال توسعه با مشکلات فراوانی مواجه کرده است، به طوری که معلولان در این کشورها به توجه ویژه ای نیازمندند.
صرف نظر از نیازهای بهداشتی، ی و نیاز به مناسب سازی فضاهای شهری که برای افزایش سطح رفاه افراد دارای معلولیت در جامعه اهمیت زیادی دارد، شیوه تعامل جامعه با افراد دارای معلولیت نیز تأثیر فراوانی در حس ارزشمندی و آرامش آنها دارد و خوشبختانه این روزها انجمن ها و گروه های مردم نهاد این موضوع را بیش از پیش مورد توجه قرار می دهند. تارنمای انجمن باور در مطلبی با عنوان «چگونه با افراد دارای معلولیت برخورد کنیم»نکاتی ظاهراً ساده در برخورد با افراد دارای معلولیت را برجسته کرده است که در اینجا به بخشی از آن اشاره می شود.
اصول اولیه شیوه رفتار
- یادمان باشد فرد دارای معلولیت، دارای احساس است. بنابراین همان طور با او رفتار کنید که می خواهیدبا خودتان رفتار شود.
- حتی الامکان از پرسیدن سؤالات شخصی در مورد معلولیت فرد اجتناب کنید و در صورتی که فرد تمایلی به پاسخگویی ندارد، به بحث در این باره ادامه ندهید.
- فرد دارای معلولیت در مقایسه با سایرین ممکن است برای انجام کار یا بیان مسأله ای نیاز به زمان بیشتری داشته باشد.
- هنگامی که درصدد برگزاری یک جلسه یا ملاقات هستید، امکانات موردنیاز فرد دارای معلولیت را فراهم کنید و چنانچه در این زمینه مانع غیر قابل رفعی وجود دارد، پیش از آمدن فرد، به او اطلاع دهید.
- به حقوق افراد دارای معلولیت، از جمله حق استفاده از محل پارک خودرو احترام بگذارید.
نوشتن یا سخن گفتن درباره معلولیت
- فقط به هنگام ضرورت و در جای مناسب به معلولیت فرد اشاره کنید.
- در سخن گفتن از ادبیاتی استفاده کنید که به شخص، جدا از نوع معلولیت او اشاره کند (مثلاً بهتر است به جای «معلول» از عبارت «فرد دارای معلولیت» استفاده کنید).
- از به کار بردن واژه هایی که مفهوم منفی دارند و موجب القای حس ناتوانی به فرد می شوند، خودداری کنید.
- از به کار بردن واژه هایی که نشان دهنده خاص بودن افراطی، شجاعت بی نهایت یا اَبر انسان بودن افراد دارای معلولیت هستند، بپرهیزید.
ملاقات و صحبت با فرد دارای معلولیت
- دست دادن، همیشه شیوه استاندارد آغاز یک گفتگو نیست. اگر تردید دارید، از فرد بپرسید که آیا مایل به دست دادن است یا نه. لبخند و عبارات معمول احوال پرسی برای آغاز صحبت مناسب ترند.
- با همراهان فرد دارای معلولیت سخن نگویید، بلکه مستقیماً با خود او حرف بزنید.
- در مورد معلولیت فرد تا زمانی که خودش نمی خواهد یا به بحث مرتبط نیست، صحبت نکنید.
- با بزرگسالان دارای معلولیت، مانند دیگر بزرگسالان برخورد کنید و با لحن کودکانه (کمتر از سن شان) با آنها سخن نگویید.
- صبر و توجه کامل داشته باشید به خصوص در مواردی که فرد به آهستگی یا به سختی صحبت می کند.
- هرگز تظاهر نکنید آنچه فرد می گوید را درک کرده اید بلکه از او بخواهید حرف خود را تکرار کند و چنانچه متوجه نَشدید از ابزار نوشتن استفاده کنید.
- در ارتباط با افراد دارای معلولیت می توان از اصطلاحات معمول روزمره و دیگر عباراتی که همه به کار می برند مانند «به زودی می بینمت» استفاده کرد.
- اگر در ارتباط با فرد، مرتکب اشتباهی شدید، با حفظ آرامش عذرخواهی کنید، سعی کنید شوخ طبع باشید و تمایل خود را به ایجاد ارتباط نشان دهید.
فاطمه وفسی دخت
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد